حس های میانی عبارتند از:
۱. حس بویایی:
رایحه های طبیعی و خوش را تجربه کنیم.
فضا را از عطر پر نکنیم هر چند طبیعی باشد تا حس بویایی بیش از حد تحریک نشود. به علاوه اینکه ذایقه های افراد با هم متفاوتند و این تفاوت محترم است.
۲. حس چشایی
۳. حس بینایی:
از طبیعت و رنگ های چشم نواز بهره ببریم.
در طبیعت گوشه های تیز وجود ندارد. تا می توانیم از تیزی محیط بکاهیم.
در مراکز والدورف تیزی گوشه های کاغذ را با انحنا می برند و گرد می کنند. همچنین در تراش دادن چوب برای ابزار چوبی، گوشه ها را نرم و گرد شکل می دهند.
۴. حس گرمی:
شامل گرم نگه داشتن بدن، گرمی محیط و گرمی حضورمان می شود.
حس های اجتماعی حس هایی هستند که در ارتباط با دیگران فعال هستند. رشد این حس ها در انسان، پایه در شکوفایی حس های مبنایی در ۷ سال اول زندگی دارد.
۱. حس شنوایی:
شنیدن تمام و کمال نیاز به سکوت و صلح درونی دارد.
کودک برای اینکه خوب و با تمرکز بشنود لازم است در خود قرار گرفته باشد و خلوت و سکوت درونی داشته باشد.
سکوت، صدای عمیقی است و به استراحت و تنفس سیستم عصبی کمک می کند. تا حدی که از دید استاینر، بزرگترین هدیه ای که می توانیم به کودکان بدهیم این است که بذر سکوت و خلوت درونی را در آنها بکاریم.
در عین حال به ویژگی های شخصیتی کودکان توجه داشته باشیم و کودک را چه درون گرا و کم سر و صدا، چه برون گرا و پر از کلام، با آغوش باز بپذیریم و بنوازیم. در نیاز به روال زنده ای که آهنگ تنفس دارد، فعالیت یا ارتباط متمرکز، سپس رهایی و خالی شدن از آن و بعد دوباره برخاستن، این دو شخصیت از کودک یکسانند.
۲. حس گفتار:
انواع ترانه و قصه را به بهانه های مختلف و البته به اندازه، در فضای ارتباطمان با کودک بگنجانیم.
از عبارت های پیچیده برای بازی زبانی بهره ببریم. (tongue twisters)
۳. حس دگراندیشی:
در کنار کودکان مراقب افکار خود باشیم. صداقت و یکرنگی را در خود تقویت کنیم.
۴. حس همدلی:
تقویت حس لامسه (درک خوب از مرزهای خود) زمینه ساز رشد حس همدلی است.
تقویت حس سرزندگی، زمینه ساز رشد حس دگراندیشی است.
تقویت حس حرکت، زمینه ساز رشد کلامی است.
تقویت حس تعادل، زمینه ساز رشد حس شنوایی است.
از منظر رادلف استاینر، کلید نزدیک شدن به تعادل این است که انسان در ۱۲ حس خود به دنبال تعادل باشد.
*برگرفته از آموزه های Lou Harvey-Zahra
